Help, ik zeg weer ‘ja’ terwijl ik ‘nee’ bedoel!

Stel je voor: je vriend vraagt of je meegaat naar dat drukke feest waar jij bij het idee alleen al onrustig van wordt. Je had jezelf beloofd dit keer écht voor jezelf te kiezen. Maar één smekende blik van hem en je hoort jezelf zeggen: “Oké dan… ik ga wel mee.” Of je hoort de app-geluiden van je mobiel en ziet een paar berichten binnenkomen en voelt meteen de druk om te reageren. Je wilt niemand het gevoel geven dat jij hen niet belangrijk genoeg vindt—ze hebben tenslotte ook gezien dat je het gelezen hebt. Dus reageer je snel. Terwijl je eigenlijk even rust wilde.
Of die keer dat jij zin had om uit eten te gaan en je partner wil thuis Hollandse kost. Je buigt mee. “Ach, dan maar stamppot maken…. is ook prima.” Maar vanbinnen knaagt er iets. Herkenbaar?

Waarom vermijden we dan tóch?

Veel mensen – zeker Hoog Sensitieve Personen (HSP) – vermijden conflicten uit angst. Angst om iemand teleur te stellen. Angst om niet aardig gevonden te worden. Angst voor afwijzing of spanning.

En soms ook omdat we niet geleerd hebben hoe je op een gezonde manier nee zegt zonder schuldgevoel. We gaan mee, we zwijgen, we passen ons aan. En ondertussen vergeten we iets belangrijks: onszelf.

Conflictvermijdend gedrag:

• Waarom is dat?
• Is de ander belangrijker dan jijzelf?
• Wat voor gevoel ontstaat er?
• Hoe kun je voorkomen dat je dit doet?
• Hoe rationeel is dit gedrag?
• Waar ben je bang voor?

Wat is de reden dat je jezelf wegcijfert?

Angst, onzekerheid en geen zelfvertrouwen. Elke keer dat je jezelf niet uitspreekt, doe je eigenlijk een beetje afbreuk aan je zelfvertrouwen. Je laat je eigen behoeften links liggen, je wil aardig worden gevonden of uit angst voor afwijzing of verlating. Dat voelt ergens wrang. Het kán je zelfs lichamelijk uitputten of stress opleveren, zeker als je HSP bent en prikkels dieper binnenkomen.

En wat dacht je van relaties? Wanneer je je altijd aanpast of vermijdt, weet de ander simpelweg niet wat er écht in je leeft. Je echte gevoelens blijven onuitgesproken – en dat heeft op de lange termijn zelden een positief effect op verbinding of vertrouwen.

Vermijden is vooral ineffectief wanneer je het conflict niet aan durft te gaan omdat je bang bent voor de consequenties. Immers, door je neutrale houding worden je eigen belangen niet gediend maar ook de belangen van de ander niet.

Wat kun je dan wél doen?

Niet elk meningsverschil hoeft een strijd te worden. Er zijn meerdere manieren om met conflicten om te gaan, en het loont om te kijken wat bij jou past.

Aanpassen

Aanpassen doe je als je de relatie belangrijker vindt dan de kwestie. Als je je aanpast, zet je je eigen belangen opzij. 

Handig als: je weet dat je ongelijk hebt, of de ander nog niet goed kent.
Voordeel: Je houdt het gezellig.
Nadeel: Jij slikt je eigen mening in. Te vaak doen? Dan raak je jezelf kwijt.

Vermijden

Je kunt ervoor kiezen een conflict te vermijden, als je zowel de kwestie als de relatie niet belangrijk vindt.

Handig als: de kwestie én de relatie niet zoveel voor je betekenen.
Voordeel: Geen energie verspild.
Nadeel: Het probleem verdwijnt niet. Het kan zich opstapelen… en dan ontplof je misschien alsnog. Oeps.

Vechten

Je gaat er vol in. Jij hebt gelijk en dat moet de ander weten ook. Vechten kun je doen bij onderwerpen die van groot belang zijn (alleen als je zeker weet dat je gelijk hebt) en om jezelf te beschermen tegen mensen die anders misbruik van je maken.

Handig als: het echt ergens om gáát. Bijvoorbeeld je veiligheid, je rechten of iets wat je niet kunt negeren.
Voordeel: Je komt op voor jezelf.
Nadeel: Het kan de relatie beschadigen, zeker als je er hard in gaat. En samenwerken daarna? Lastig.

Samenwerken

Samenwerken doe je als je zowel de kwestie als de relatie belangrijk vindt. Je zoekt door samenwerking een oplossing die beide partijen dient. Beide partijen laten de eigen belangen los en gaan op zoek naar het gezamenlijk belang.

Handig als: zowel jij als de ander belangrijk voor je zijn, en jullie echt tot iets goeds willen komen en een band willen kweken.
Voordeel: Iedereen blij. Win-win.
Nadeel: Het kost wat meer tijd en moeite. En de ander moet er ook open voor staan.

Onderhandelen

Je doet allebei een stapje terug. Jij wat, de ander wat. Onderhandelen betekent het verschil samen delen om tot een geschikte, wederzijds acceptabele oplossing te komen. Onderhandelen is een goede strategie als beide partijen even machtig zijn en de doelstellingen elkaar uitsluiten. Ook bij complexe problemen of als er tijdsdruk is, kan onderhandeling een oplossing bieden. Op onderhandelen val je bovendien terug als samenwerken of vechten gefaald heeft.

Handig als: je niet alles kunt krijgen, maar wel iets wilt.
Voordeel: Je komt ergens in het midden uit.
Nadeel: Soms voelt het als een compromis, geen échte oplossing.

🚫 Wat je beter niet kunt doen in een conflict

• Oude koeien uit de sloot halen 🐄
• De ander dom of koppig noemen 😤
• Per se gelijk willen krijgen, ongeacht of het onderwerp belangrijk voor je is.
• Medestanders zoeken: ‘Ik ben zo kwaad op Kees, vind jij het ook niet irritant dat ……
• De redelijkheid van de andere partij in twijfel trekken: ‘Met jou valt gewoon echt niet te praten.’
• Inhaken: Ook meteen boos worden als de ander boos reageert en praat. Blijf rustig (als dat lukt), laat de ander even stoom afblazen.

Blijf bij het onderwerp. Blijf bij jezelf. Ademen helpt trouwens ook.

✅ Handige skills bij gedoe

Wil je beter leren omgaan met conflicten? Dan helpen deze dingen enorm:

Analytisch vermogen: als je hoofd- en bijzaken onderscheidt is een conflict makkelijker oplosbaar.

Duidelijkheid: blijf bij de kern, geen rommel eromheen.

Assertiviteit: durf op te komen voor jezelf, zónder anderen te overschreeuwen.

Empathie: probeer te snappen waar de ander vandaan komt dat maakt dat je meer begrip kunt opbrengen.

Verantwoordelijkheid nemen: ‘Waar twee vechten, hebben twee schuld.” Je bent zelf ook verantwoordelijk, geen beschuldigingen, maar kijken naar jouw deel.

Tact: denk even na voordat je iets zegt (ja, ook als je boos bent). Met tact voorkom je dat het verder uit de hand loopt.

Aanpassingsvermogen: Om conflicten op te lossen is het soms ook noodzakelijk om zelf in te leveren om tot een oplossing te komen.

Er zijn allerlei manieren om met een conflict om te gaan – en nee, je hoeft niet vast te houden aan één vaste stijl. Soms is het slim om even mee te bewegen, soms moet je juist je grens aangeven, en soms is samenwerken de gouden middenweg. Het hangt allemaal af van de situatie én van wie er tegenover je staat. Flexibel blijven is de sleutel – net als bij yoga, alleen dan in je communicatie. 😉

💬 Tot slot

Concluderend kunnen we dus zeggen: Conflictvermijding? Verkeerd? Nee… en Ja..! Conflicten zijn niet per se slecht. Ze kunnen zelfs een deur openen naar meer begrip, verdieping en groei. Het gaat erom hoe je ermee omgaat. Bewust, eerlijk en met respect voor jezelf én de ander.

Dus de volgende keer dat je automatisch ‘ja’ zegt… stel jezelf dan eens zachtjes de vraag: ‘Wil ik dit echt, of ben ik iets aan het vermijden?‘

Weet: jij mag ruimte innemen. Je gevoel doet ertoe. Je hoeft het niet altijd iedereen naar de zin te maken. Nee zeggen zónder schuldgevoel is ook zelfzorg.

Begin klein. Zet die app even op stil, ook al staat er ‘gelezen’. Adem in, denk even na. Je hoeft niet áltijd te pleasen of direct te reageren.

Conscious living begint bij eerlijk zijn naar jezelf. En dat vraagt soms om wat lef. Niet om ruzie te zoeken, maar om op te komen voor wie jij bent.

“Grenzen stellen is niet de deur dichtdoen, maar een raam openzetten voor jezelf.” 🌿

Succes!